توضیح مدار
اين مدار در مقابل نوسانات برق شهر از لوازم الكتريكي همچون يخچال محافظت ميكند . تقويت كننده عملياتي IC LM324 (IC2) بصورت مقايسه كننده ولتاژ استفاده شده است . اين IC از چهار تقويت كننده عملياتي تشكيل شده ، كه فقط از دو تقويت كننده عملياتي آن (N1 , N2) در اين مدار استفاده شده است.
تغذيه رگوله نشده به مجموعه سري مقاومت هاي R1,R2و VR1 متصل شده. و همان تغذيه به يك ديود زنر 6.8 ولتي (ZD1) از طريق مقاومت R3 وصل شده است .
VR1 را بطوري تنظيم كنيد كه براي ولتاژ نرمال 180 الي 240 ولت ، ولتاژ در پايه مثبت (پين 3) تقويت كننده عملياتي N1 كمتر از 6.8 ولت باشد. در نتيجه خروجي تقويت كننده عملياتي صفر خواهد بود و ترانزيستور T1 خاموش مي ماند. رله ، كه به كلكتور T1 متصل است ، نيز تغذيه نخواهد شد . در نتيجه تغذيه AC به وسيله برقي از طريق تيغه نرمال بسته رله اعمال خواهد شد ، در طي عملكرد عادي برق قطع نمي شود .
زمانيكه برق شهر از 240 ولت افزايش مي يابد ، ولتاژ ترمينال مثبت (پين 3) تقويت كننده عملياتي N1 افزايش پيدا مي كند .مقدار ولتاژ در ترمينال منفي بعلت وجود ديود زنر 6.8 ولت خواهد ماند ، خروجي تقويت بالا خواهد رفت كه باعث راه اندازي ترانزيستور T1 و رله تغذيه مي شود. ودر نتيجه ، تغذيه AC قطع و وسيله برقي خاموش ميگردد . بنابراين وسيله برقي در مقابل خطر اضافه ولتاژ محافظت ميگردد .
حال اجازه دهيد به بررسي عملكرد مدار در زمانهاي افت ولتاژ بپردازيم. زمانيكه ولتاژ زير 180 ولت برسد ، ولتاژ ترمينال منفي (پين 6) تقويت كننده عملياتي N2 كمتر از ولتاژ در ترمينال مثبت (6ولت) خواهد شد. بتابراين خروجي تقويت كننده عملياتي N2 زياد مي شود و رله را بوسيله ترانزيستور T1 فعال ميكند. تغذيه AC قطع شده و وسيله الكتريكي خاموش ميشود . بنابراين وسيله برقي در مقابل افت ولتاژ محافظت مي كند .سيم بندي IC1 براي يك تغذيه 12 ولت تثبيت شده است.
پس رله در دو حالت فعال مي گردد : نخست ، اگر در پين 3 از IC2 در بالاتر 6.8 ولت است ، و دوم ، اگر ولتاژ در پين 6 IC2 كمتر از 6 ولت باشد .سطوح ولتاژ بالا و پائين توسط بترتيب VR1,VR2 قابل تنظيم است
جهت دیدن نقشه مدار در ابعاد بزرگتر بر روی آن کلیک کنید!
