سالهاست كه انجام آزمايشات سنجش كيفيت عايقي روغن كليدهاي قدرت همچون اندازه گيري ولتاژ شكست عايقي و مقدار رطوبت به هنگام قرار دادن آنها در مدار يا پس از تعمير به عنوان معياري براي تأييد كيفيت روغن مورد استفاده قرار گرفته است. حتي در برخي شركتهاي برق چنين عملياتي به صورت دوره اي و در طول عملكرد كليد نيز تكرار مي شود. در چنين مواقعي اگر كيفيت روغن نامطلوب تشخيص داده شود، عملياتي همچون اندازة گيري مقاومت كنتاكتها نيز متعاقبا انجام خواهد گرفت.
در سال 1996، TJ/H2b تحقيقاتي را براي ارائة يك روش جهت رديابي عيوب خاصي در كليدهاي قدرت روغني آغاز نمود. اين تحقيقات در سال 1998 به نتيجه رسيد و حاصل آن بعنوان "تجزيه و تحليل روغن كليدهاي قدرت" يا BOA (Breaker Oil Analysis) ناميده شد. در همين سال روش مذكور به صورت موفقيت آميزي بر روي هزاران كليد در سيستمهاي انتقال و توزيع آزمايش شد و منجر به كاهش هزينه هاي عمليات نگهداري غير ضروري گرديد.
در روشهاي رايج سنجش كيفيت روغن، كدهاي تعيين وضعيت روغن با ارزيابي ارتباط ميان داده هاي آزمايش تعيين مي شدند. در روش BOA اطلاعاتي در خصوص مقدار ذغال تشكيل شده در روغن، فرسودگي كنتاكتها، فساد روغن و فرسودگي سيستم قطع (شامل ضربه گير روغن و گاز، محفظة جرقه خاموش كن و …) بدست مي آيد. در روش BOA، پرسنل نگهداري به سرويسهاي مورد نياز، اجزايي كه به انتهاي عمر مفيد خود رسيده اند و شرايط غير طبيعي كه عمر يا عملكرد كليد را تهديد مي كنند پي خواهند برد.
در زير مثالي براي مقايسة داده هاي به دست آمده در روشهاي مختلف آزمايش روغن كليدهاي قدرت ارائه شده است.
الف – روش تجزيه و تحليل گازهاي محلول در روغن (BOA)
|
هيدروژن |
2251 قسمت در ميليون |
|
متان |
2159 قسمت در ميليون |
|
اتان |
887 قسمت در ميليون |
|
اتيلن |
6055 قسمت در ميليون |
|
استيلن |
18490 قست در ميليون |
|
مونو اكسيد كربن |
1951 قسمت در ميليون |
|
دي اكسيد كربن |
4758 قسمت در ميليون |
|
نيتروژن |
77485 قسمت در ميليون |
|
اكسيژن |
1939 قسمت در ميليون |
ب – روش آمارگيري از ذرات
|
ذرات با اندازة 5 تا 15 ميكرومتر |
1380250 عدد |
|
ذرات با اندازة 15 تا 25 ميكرومتر |
974690 عدد |
|
ذرات با اندازة 25 تا 50 ميكرومتر |
43710 عدد |
|
ذرات با اندازة 50 تا 100 ميكرومتر |
250 عدد |
|
ذرات با اندازة بيشتر از 100 ميكرومتر |
30 عدد |
ج- روش بررسي كيفيت روغن
|
رطوبت |
111 قسمت در ميليون |
|
ولتاژ شكست عايقي |
23 كيلوولت بر ميليمتر |
بررسي كه مربوط به همان كليد است مشخص مي سازد كه :
|
دوره زماني ميان تعميرات (سال) |
|
|||||
|
8 |
7 |
6 |
5 |
4 |
|
|
|
84 |
86 |
88 |
90 |
92 |
2% |
درصد كليدهايي كه بر اساس كد شرايط نيازمند تعميرات هستند |
|
76 |
79 |
82 |
85 |
88 |
3% |
|
|
60 |
65 |
70 |
75 |
80 |
5% |
|
|
44 |
51 |
58 |
65 |
72 |
7% |
|
|
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
10% |
|
جدول (1)
· قطعات سيستم قطع كننده عمدتا شل شده اند.
· فرسودگي حرارتي در ضربه گيرهاي روغن و گاز و نازلهاي قوس زننده به طور تخميني بيش از 76% افزايش يافته است.
· فرسودگي كنتاكتهاي متحرك بيش از 76% است.
· ظواهر، اضافه حرارتي بيش از 50% را نشان مي دهند.
از اينرو بايد تمامي كنتاكتها و سيستم قطع كننده را تعويض نمود و روغن جديدي را دركليد جايگزين كرد.
نمونه گيريهاي آماري در يك مجموعة آماري با جمعيت 15000 كليد قدرت كه 50% آنها كليدهاي توزيع و 50% كليدهاي انتقال هستند نشان دهندة نتايج زير است.
كد 1 : 69% ، كد 2 : 26% ، كد 3 : 3% ، كد 4 : 2% و كد 4 : 1 %
بطوريكه كد 1 نشانگر وضعيت مطلوب كليد قدرت و كد 4 نشانة بدترين شرايط ممكنه است از اين رو به طور تخميني مي توان گفت كه بايد 3% از كليدها را سريعا سرويس نمود. جامعة آماري فوق يك جامعة نرمال است كه مي تواند مبناي سنجش ساير جوامع آماري قرار گيرد.
استفاده از روش BOA پيشنهاد كنندة نوع ديگري از سيستم سرويس و نگهداري است كه «سرويس و نگهداري مبتني بر شرايط» ناميده مي شود. چنين سيستم نگهداري در مقايسه با «سيستم نگهداري مبتني بر فاصلة زماني» ممكن است منجر به كاهش هزينة نگهداري تا 96% گردد. جدول (1) مقدار كاهش در هزينة نگهداري را با توجه به تعداد واحدهاي نيازمند به سرويس و نيز مدت زمان در نظر گرفته شده به عنوان فواصل دوره اي سرويس در روش سرويس و نگهداري مبتني بر «فاصلة زماني» نشان مي دهد.