تقريباً در تمامي كارگاه‌ها و كارخانجات صنعتي، ماشين‌آلاتي وجود دارند كه توسط آنها مي‌توان انرژي الكتريكي را تبديل به انرژي مكانيكي نموده و طي يكسري حركات مكانيكي كار خاصي را به انجام رسانيد. مثلاً توسط ماشين تراشكاري ، مي‌توان روي يك قطعه را تراشيده و يا توسط جرثقيل برقي و يا تسمه نقاله، جسمي را از محلي به محل ديگر انتقال داده و يا اينكه و يا اينكه توسط پمپ آب را از محلي به محل ديگر انتقال داد كه قلب دستگاههاي ذكر شده و بسياري از دستگاههاي ديگري كه در صنعت وجود دارند، يك يا چند موتور الكتريكي مي‌باشد كه انرژي الكتريكي را از طريق يك وسيله قطع و وصل با كنترل‌كننده‌ها و محدود كننده‌ها از شبكه گرفته و آن را تبديل به حركت مكانيكي كرده و سپس اين حركت به كمك مكانيزم خاص دستگاه مربوطه كار مورد نظر را به انجام مي‌رساند. براي اينكه اين دستگاهها بنحو مطلوب و مطابق برنامه، كار مورد نظر را انجام دهند. بايد اولاًُ بوسيله‌اي ، انرژي الكتريكي را به آنها وصل نموده، ثانياً اين انرژي بايد در زمان و يا موقعيت مكاني مشخص به دستگاه رسيده و آن را بكار اندازد و همچنين در زمان و مكان مشخص نيز قطع شود، ثالثاً انرژي الكتريكي رسانده شده به دستگاه نبايد از مقدار معيني كه براي كار دستگاه لازم است بيشتر و يا كمتر باشد.
شركت كاله نيز به عنوان يكي از همين كارخانجات صنعتي با بكارگيري از فن روز و دستگاههاي مختلف توانسته محصولات خود را به بازار عرضه دارد شركت كاله در كيلومتر 2 جاده آمل به نور قرار دارد انرژي مورد نياز خود را از طريق پست 633 كيلووات چمستان تغذيه مي‌كند و در صورت لزوم نيز مي‌توان از پست 63 كيلووات آمل نيز استفاده نمود و انرژي را توسط خط 20 كيلوولت انتقال و در داخل شركت نيز توسط پست‌ها به مصرف‌كننده فرستاده مي‌شود در اينجا به معرفي پست‌ها و لوازم اندازه‌گيري و حفاظتي نصب شده در پست‌ها مي‌پردازيم.
الف-پست پاساژ(اصلي): پستي است كه فقط كليد خانه است و لوازم اندازه‌گيري مشترك ولتاژ اوليه در آن نصب مي‌شود و فاقد ترانس عمومي يا اختصاصي است.
ب-پست پاساژ عمومي: پستي است كه علاوه بر لوازم اندازه‌گيري مشترك ترانسفورماتور عمومي شركت نيز در آن نصب مي‌شود.
ج-پست اختصاصي: پستي است كه در آن ترانسفورماتور اختصاصي و لوازم اندازه‌گيري مشترك نصب مي گردد.
د-پست عمومي اختصاصي: پستي است كه علاوه بر ترانسفورماتور اختصاصي و لوازم اندازه‌گيري مشترك ترانسفورماتور عمومي شركت نيز در آن نصب مي‌شود.
در تمام مواردي كه تأسيسات به مشترك و شركت در يك پست نصب مي‌شود بايستي بين تأسيسات مزبور با فني جداسازي شده و هر قسمت داراي درب مستقل باشد تا دسترسي مشترك به تاسيسات عمومي شركت امكان‌پذير نباشد. در اين موارد ارجح است كه براي نصب تأسيسات نيرورساني مشترك و تأسيسات شركت دو پست مستقل از هم احداث گردد.
استفاده از تابلوهاي نوع Z
در پستهاي پاساژ و پستهاي عمومي اختصاصي(پست‌هائكه ترانسفورماتور اختصاصي مشترك و ترانسفورماتور عمومي شركت در يك پست قرار دارد) سعي مي‌شود براي كم‌كردن ابعاد پست لوازم اندازه گيري و ديژنكتور در يك تابلو z گنجانده شود.
شركت كاله نيز داراي پنج پست مي‌باشد كه يك پست به عنوان پست پاساژ و چهار تا ديگر به عنوان پست عمومي مي‌باشد.
پستهاي عمومي شركت داراي چهار ترانسفورماتور با قدرتهاي 1200KVA ، 1600KVA , 2000KVA و ولتاژ مي باشند ترانسفورماتورها داراي اتصال ستاره مثلث مي‌باشند كاربرد اصلي اين اتصال در پستهاي فرعي انتهايي خطوط براي كاهش و توزيع ولتاژ به بار است اين نوع اتصال هم مزيت ستاره و هم مثلث را دارا مي‌باشد و بار نامتعال اثر نامطلوبي بر روي ولتاژ ندارد.
سكسيونر:
الف-سكسيونر قابل قطع زيربار: سكسيونر قابل قطع زير بار برابر ولتاژ بيست كيلو ولت جهت نصب در تابلو با عمل قطع و وصل دستي بطور كامل با مشخصات فني زير طبق استاندارد مي باشد. سكسيونر مناسب براي حداكثر ولتاژ 24 كيلووات و فرنكانس 50HZ مي‌باشد و شدت جريان اسمي كليد 630 آمپر ، ظرفيت تحمل كليد حدود 36 كيلومتر و شدت جريان اتصال كوتاه 14 كيلو آمپر در نه ثانيه باشد.
ب-سكسيونر اتصال زمين: در تابلوي بيست كيلو ولت سكسيونر بيست كيلو واتي اتصال زمين با مشخصات زير مي باشد.
سكسيونر مخصوص اتصال زمين با شدت جريان اسمي 400 آمپر و ولتاژ اسمي 20 كيلو ولت با عمل قطع و وصل دستي و سريع و نيز سكسيونر اتصال زمين با سكسيونر اصلي توسط قفل مكانيكي اينترلاك است.
ج-سكسيونر فيوزدار: كليه مشخصات سكسيونر فيوزدار عيناً شبيه سكسيونر قابل قطع زير بار است ولي مجهز به سه عدد فيوز محدود كننده جريان مي‌باشد كه در زير كليد قطع و وصل نصب مي‌شود.
ديژنكتور
ديژنكتور بيست كيلوواتي كم روغن مخصوص نصب در داخل تابلو مي‌باشد و ديژنكتور توسط اهرم دستي شارژ و آماده قطع و وصل مي‌شود. ولتاژ اسمي كليد 20 كيلوولت و حداكثر ولتاژ سيستم 24 كيلوولت مي‌باشدو شدت جريان اسمي كليد 630 آمصر و فركانس آن 50 هرتس باشد روغن ديژنكتور بايد مطابق استاندارد باشد و مخزن روغن كليد بايد فشاري برابر 10BAR را به مدت 15 دقيقه تحمل كند.
سنسور
المان حس‌كننده يك سيستم مي‌باشد كه كميتهاي فيزيكي مانند فشار، حرارت، رطوبت ، دما و … را به كميتهاي الكتريكي پيوسته ، غيرپيوسته يا حتي كميت غيرالكتريكي(مانند تغيير مقاومت داخلي سنسور) تبديل مي‌كند. اين سنسورها در انواع دستگاههاي اندازه‌گيري ، سيستمهاي كنترلي آنالوگ و ديجيتال مانند PLC باعث شده است كه سنسور بخشي از اجزاي جدانشدني دستگاه كنترل اتوماتيك باشد سنسورها اطلاعات مختلف از وضعيت اجزاي متحرك سيستم را به واحد كنترل ارسال نموده و باعث تغيير وضعيت عملكرد دستگاهها مي‌شوند.
سوئيچهاي بدون تماس:
سوئيچهاي هستند كه با نزديك شدن يك قطعه وجود آن را حس كرده و فعال مي‌شوند اين عمل باعث جذب يك رله، كنتاكتور و يا ارسال سيگنال الكتريكي به طبقه ورودي يك سيستم گردد.
انواع سنسورهاي بدون تماس:
سنسور القايي: حساس در مقابل فلزات
سنسور خازني: حساس در مقابل همه چيز
سنسور نوري: حساس در مقابل همه چيز
سنسور مغناطيسي: حساس در مقابل آهنربا
سنسور كدرنگ: تشخيص نوار رنگي كاغذهاي بسته‌بندي
كاربر سنسورها:
شمارش توليد-كنترل سطح مخازن-اندازه‌گيري سرعت-تشخيص پارگي ورق-كنترل تردد
شيرهاي برقي:
يكي از ساده‌ترين ابزارها و وسايل كنترل در مدار صنعتي شيرهاي برقي بوبين‌دار هستند. اين نوع شيرها از يك سيم‌پيچ مغناطيسي به اضافه يك ميله متحرك تشكيل شده‌اند. هنگامي كه سيم‌پيچ برقدار مي‌گردد، ميله را به طرف خود مي‌كشد و بدين‌ترتيب مسير شير باز مي‌گردد و راه براي روان شدن و گردش مايع فراهم مي شود زماني كه سيم‌پيچ از تحريك مي‌افتد نيروي كشش فنر ميله را به حالت اوليه خود برمي‌گرداند و راه گردش مايع مسدود مي گردد.
سيم‌پيچ شيرهاي برقي از چند دور سيم كه به دور يك هسته پيچيده شده‌اند تشكيل شده است اين هسته از نوع ميان‌تهي است و درست به اندازه ميله‌اي كه در وسط آن قرار مي‌گيرد ساخته شده است. سيم‌پيچها به منظور حفاظت در برابر گرد و غبار و حرارت در محفظه‌اي از جنس اپكسي قرار داده شده‌اند و دو رشته سيم به منظور برقراري ارتباط با خارج از اين محفظه بيرون آمده است. در هنگام تحريك شدن سيم‌پيچ يك ميدان مغناطيسي قوي در اطراف ان ايجاد مي‌شود كه باعث كشيده شدن ميله تا وسط آن مي‌شود.شيرهاي برقي در انواع مختلف AC , DC قابل تهيه هستند. شيرهاي برقي براي كنترل جريان هوا، آب، گازهاي ساكن، شير، روغن‌هاي سبك و ديگر سيالات ساخته شده‌اند.
رله‌ها، كنتاكتورها و راه‌اندازهاي موتور:
محدوده وسيعي از وسائل كنترل‌كننده در سيستمهاي كنترلي عبارتند از: رله‌ها، كنتاكتور و راه‌اندازهاي موتور در يك سيستم كنترلي قسمتهاي مختلفي با هم همكاري مي كند تا كنترل يك سيستم پيچيده امكان‌پذير باشد مانند سوئيچهاي محدود كننده، سوئيچهاي بدون تماس و سوئيچهاي نوري كه تمام انها به وسيله كابل به هم مرتبط شده‌اند و در نهايت پس از انجام عملياتي بر روي علائم فرستاده شده توسط آنها يك عملگر مثل رله يا كنتاكتور يا راه‌انداز موتور را فعال مي‌كنند رله‌ها و كنتاكتورها و راه‌اندازهاي موتور تا حد زيادي به هم شباهت دارند زيرا تمام آنها داراي بوبين محرك هستند كه با تحريك آن يكسري اتصالات به هم مرتبط و يكسري از هم جدا مي‌شوند. راه‌انداز موتور در واقع يك كنتاكتور است كه قسمت محافظ در برابر اضافه بار به ان اضافه شده است. محافظ اضافه بار وظيفه محافظت در برابر جريان اضافي را كه از موتور متصل شده به راه‌انداز كشيده مي‌شود بر عهده دارد و اين قسمت جريان اضافي احتمالي و يا درجه حرارت بالاي حد مجاز را حس كرده و فوراً اتصالات خود را قطع مي كند و موتور را از زير بار خارج مي‌نمايد.
شارژ سه‌فازه صنعتي (ليفت‌تراك)
شارژ سه فازه صنعتي براي شارژ ليفت تارك برق متناوب AC يا همان برق شهر را گرفته و پس از عبور از فيوز به يك ترانس با اتصال ستاره مثلث مي‌دهد كه خروجي آن نيز به يك برد الكتريكي داده كه در نهايت خروجي دو سر مثبت و منفي به ما مي‌دهد كه براي شارژ ليفت‌تراك مي‌باشد و خود ليفت‌تراك نيز از 36 باتري 2 ولتي تشكيل شده كه پس از شارژ كامل علامت آن روي نمايشگر روي صفحه شارژ قرار دارد نشان داده مي‌شود و شارژ شدن آن نيز به دو صورت با جريان ثابت و يا معمولي صورت مي‌گيرد.
موتور دو سرعته(دالاندر) با استفاده از دو موتور يكي با سرعت كم و ديگري با سرعت زياد:
در اين نوع موتور (دالاندر) به علت سختي كار سيم پيچي و هزينه آن ما بدين صورت استفاده مي‌كنيم كه از دو موتور سه‌فاز يكي با دور 1500R.P.M و ديگري با دور 3000R.P.M بطوري كه يك محور (شفت) از رتور هر دو موتور عبور كرده و ما نيز اينك دو موتور M2 , M1 داريم و زماني كه احتياج به دور كم داريم موتور M1 را استارت مي‌كنيم و زماني كه با سرعت بيشتر نياز داريم موتور M1 را از مدار خارج كرده و موتور M2 را وارد مدار مي‌سازيم و دستگاه مورد نظر با سرعت بيشتري به گردش درمي‌آيد و اين موتور دو سرعته در سالن پنير گودا بر روي يكي از دستگاهها نصب بوده است.
حشره‌كش(صنعتي):
اين دستگاه همانند لامپهاي فلورسنت مي‌باشد با اين تفاوت كه علاوه بر چوك مهتابي استارت و لامپ براي ايجاد روشنايي نيز از يك ترانس فزاينده و رگلولاتور ولتاژ(برد الكتريكي) و تعدادي ميله‌هاي آهني كه به ترتيب يكي در ميان داراي ولتاژ مثبت و منفي مي باشد و ولتاژ بين ميله‌ها نيز حدود 0 تا 1000 ولت مي‌باشد و حشره‌ها و پشه‌ها براي نزديك شدن به روشنايي لامپ فلورسنت كه در دو طرف ميله قرار دارد به اين ميله‌هاي آهني داراي ولتاژ برخورد كرده و كشته مي‌شود اين سيستم حشره كش در سالن‌هاي بزرگ براي از بين بردن حشره ها استفاده مي‌گردد.
فتوسل:
فتوسل وسيله‌اي است كه نسبت به نور حساس بوده و با برخورد شعاعهاي نوري با صفحه آن از خود ولتاژي توليد مي‌كند و از توليد اين ولتاژ مي‌توان رله‌اي را بكار انداخت كه مداري را قطع يا وصل كند.
از فتوسل معمولاً براي خاموش و روشن كردن اتوماتيك لامپهاي معابر استفاده مي‌شود.
طرز كار ان بدين صورت است كه وقتي روز است فتوسل ولتاژي را توليد مي‌كند كه اين ولتاژ توليدي به رله‌اي فرمان مي‌دهد كه مدار روشنايي معابر را قطع كند. با تاريك شدن هوا چون نوري وجود ندارد فتوسل ديگر ولتاژي توليد نمي‌كند و جرياني به رله نمي‌رسد كه دستور قطع لامپهاي معابر را بدهد در نتيجه لامپهاي معابر روشن مي‌شود به همراه فتوسل يك تقويت كننده وجود دارد كه تغييرات جريان در اثر نور را تقويت و رله را بكار مي‌اندازد.
ژاك:
ساختمان داخلي ژاك كه از دو قسمت ژاك نر و ماده تشكيل شده است همانند (پريز برق و دوشاخه) ژاك در مدلهاي مختلف چهارشاخه كه از سه فاز MP , R.S.T پنج شاخه و غيره تشكيل شده است طريقه نصب ما ورودي را به ژاك ماده مي‌دهيم و خروجي را نيز مي‌توانيم از ژاك نر بگيريم.
پرده هوا:
پرده هوا كه در ورودي سالنها نصب مي‌گردد و براي جلوگيري از ورود حشره و غيره به داخل مي‌گردد و بطوري مي‌باشد كه داراي دو موتور سه فاز و گاهي سه موتور كه يك محور از وسط آنها گذشته و پره‌هايي نيز به محور متصل مي‌باشد.